Zakrzepica to sytuacja, w której wewnątrz naczynia żylnego powstaje skrzep krwi powstający z powodu niewłaściwego przepływu. Możemy wyróżnić zakrzepicę żył głębokich i powierzchniowych, w zależności od miejsca pojawienia się skrzepu. Jednym z czynników wpływających na ryzyko pojawienia się tego problemu zdrowotnego jest długotrwałe palenie papierosów.
Palenie papierosów a zakrzepica
Objawy zakrzepicy pojawiają się wskutek utrudnienia odpływu krwi z określonego obszaru ciała i różnią się w zależności od lokalizacji zakrzepu. Niezależnie od tego, czy chodzi o zakrzepicę żył powierzchownych lub głębokich, palenie papierosów jest uważane za czynnik ryzyka nie tylko z punktu widzenia miażdżycy, ale także tworzenia się zakrzepów. Osoby palące tytoń są bardziej podatne na powikłania zakrzepowo-zatorowe związane z miażdżycą, takie jak np. zawał serca i udar mózgu. Paradoksalnie, istnieje zjawisko zwane „paradoksem palaczy”, które polega na tym, że osoby z zawałem serca, które palą papierosy, wykazują niższą śmiertelność po podjęciu leczenia fibrynolitycznego.
Nie jest w pełni wiadome, jak mechanizmy prowadzące do zakrzepów wpływają na palaczy. Działanie szkodliwe dymu tytoniowego jest głównie wynikiem zwiększonej stymulacji adrenergicznej, wydzielania katecholamin oraz, w mniejszym stopniu, obecności nikotyny i innych toksycznych substancji. Palenie tytoniu przede wszystkim wpływa na układ krzepnięcia w osoczu poprzez oddziaływanie na proces powstawania fibryny z fibrynogenu pod wpływem trombiny. Warto zaznaczyć, że dostępne dane z badań eksperymentalnych jednoznacznie wskazują na szkodliwość palenia tytoniu w kontekście krzepnięcia krwi.
Palenie papierosów jest uważane za czynnik, który sprzyja występowaniu zakrzepów w organizmie, ponieważ nikotyna obecna we krwi powoduje podwyższenie poziomu fibrynogenu oraz zwiększa skłonność płytek krwi do tworzenia skrzepów. Szkodliwe substancje obecne w dymie papierosowym są jednym z najbardziej intensywnych bodźców, które pobudzają produkcję fibrynogenu.
Na zakrzepicę wpływa nie tylko palenie papierosów
Jak już wspomnieliśmy, jednym z ważnych elementów predysponujących do wystąpienia zakrzepicy żylnych jest palenie papierosów. Warto zaznaczyć, że choroba ta może jednak rozwijać się również z powodu innych czynników, do których zalicza się na przykład:
- otyłość,
- żylaki nóg,
- niewydolność serca,
- nowotwory,
- choroby autoimmunologiczne,
- zmiany hormonalne,
- operacje chirurgiczne,
- urazy,
- unieruchomienia,
- przyjmowane leki.
Bibliografia:
- Windyga J., Leczenie wstępne i wtórna profilaktyka zakrzepicy żył głębokich, Hematologia 2010;1(2).
- Barua R.S., Sy F., Srikanth S. i wsp., Effects of cigarette smoke exposure on clot dynamics and fibrin structure. An ex–vivo investigation, Arterioscler. Thromb. Vasc. Biol. 2010; 30.
