Leukocyty w moczu, jeśli występują w większej ilości niż zakłada norma, oznaczają leukocyturię, która zazwyczaj wywołana jest stanem zapalny w obrębie układu moczowego, chorobą dróg rodnych czy schorzeniami w jamy brzusznej. Poziom leukocytów sprawdza się za pomocą ogólnego badania moczu.
Leukocyty w moczu, jeśli są podwyższone, mogą wskazywać nie tylko na schorzenia układu moczowego, ale wskazują też na ogólną słabszą kondycję organizmu. Wskazaniem do badań określających ich poziom są, w pierwszej kolejności: częstomocz i ból podbrzusza.
Leukocyty w moczu normy
Leukocyty, obok krwinek czerwonych i płytek, stanowią główny składnik krwi. Wspólnie z narządami limfatycznymi oraz określonym rodzajem białek składają się na układ immunologiczny, który odpowiada za ochronę organizmu przed niebezpiecznymi drobnoustrojami. W organizmie zdrowego człowieka białe krwinki są magazynowane w pewnych ilościach, aby w momencie aktywowania funkcji obronnych, mogły zostać szybko przetransportowane do krwiobiegu.
Obecność leukocytów w moczu jest zjawiskiem fizjologicznym. Jeżeli występują w ilości do 5 komórek w polu widzenia mikroskopu, nie oznacza to żadnego stanu zapalnego. Ich obecność związana jest z rolą wspomagania walki z drobnoustrojami, które mogą dostać się do dolnych odcinków układu moczowego. U zdrowego człowieka zazwyczaj obecne są w ilości 1 do 3 (maksymalnie 5) krwinek, które powinny być prawidłowo wydalane z organizmu wraz z moczem.
Jako leukocyturię określa się ich stężenie powyżej 5 komórek w polu widzenia mikroskopu (terminu nie należy mylić z leukocytozą, czyli wysokim stężeniem leukocytów we krwi). Zwykle podwyższony poziom leukocytów w moczu jest następstwem rozwijającej się infekcji, do zwalczania której organizm „skierował” zwiększoną liczbę białych krwinek. Jednak znaczne przekroczenie normy może wskazywać szereg innych chorób w tym m.in. nieprawidłowości w obrębie układu krążenia.
Leukocyty w moczu – co oznacza podwyższona norma?
W większości przypadków podwyższone leukocyty w moczu świadczą o zakażeniu układu moczowego, najczęściej o podłożu bakteryjnym (rzadziej grzybiczym czy wirusowym). Charakterystyczne dla tego schorzenia są ból i pieczenie, które nasila się podczas diurezy. Dodatkowo cierpiącym na dolegliwość osoby dokucza częstomocz, nadmierne parcie na pęcherz, a nawet ból pojawiający się w podbrzuszu. W niektórych przypadkach może dojść do trudności w utrzymaniu moczu, dotkliwego bólu odczuwanego nad kością łonową, a także w okolicy lędźwi. Podejrzenie zapalenia dróg moczowych zawsze wymaga konsultacji lekarskiej i podjęcia leczenia, zwłaszcza jeśli ma charakter ostry lub przewlekły.
Leukocyty w moczu a schorzenia nerek
Podwyższona norma leukocytów w moczu może też świadczyć o schorzeniach nerek, głównie stanach zapalnych w ich obrębie, ale też kamicy nerkowej. W przypadku infekcji pojawia się charakterystyczny ból w okolicy lędźwi, stan podgorączkowy i ogólne złe samopoczucie. Może dokuczać ból brzucha, nudności, a także wymioty i zaburzenia diuretyczne. W przypadku kłębuszkowego zapalenia nerek o ostrej postaci dochodzi do zaburzeń gospodarki wapniowo-fosforanowej i niedokrwistości. Pojawia się charakterystyczny pieniący się mocz o zmienionej (różowej czerwonej lub brunatnej) barwie.
Z kolei kamica nerkowa powoduje podobne dolegliwości do kolki. Ostry ból odczuwany jest w okolicach lędźwi i może promieniować do pachwin, warg sromowych u kobiet i jąder u mężczyzn. Towarzyszy mu zazwyczaj gorączka, ogólne osłabienie organizmu i dyskomfort odczuwany w okolicy jamy brzusznej. Warto pamiętać, że jednym z pierwszych alarmujących objawów kamicy jest właśnie kolka, której nie można lekceważyć.
W niektórych przypadkach zwiększona ilość białych krwinek może świadczyć o innych schorzeniach, które wymagają poszerzonej diagnostyki m.in.:
- l nowotwór pęcherza moczowego,
- l schorzenia prostaty,
- l zapalenie jajników, ale również zmiany nowotworowe w ich obrębie,
- l zakażenie bakteriami atypowymi, których nie wykrywa standardowe badanie posiewu moczu.
Podwyższone leukocyty w moczu – inne przyczyny
Liczba białych krwinek w moczu może wzrosnąć na skutek przyjmowania niektórych leków m.in. stosowanych w leczeniu nadciśnienia oraz chorób serca. Leukocyturię wywołują też niektóre antybiotyki, leki przeciwgruźlicze, moczopędne, a także niesterydowe leki przeciwzapalne.
Odpowiedzialny za podwyższone normy leukocytów w moczu może być też zwiększony wysiłek fizyczny i odwodnienie organizmu np. na skutek intensywnych treningów, niewłaściwego nawodnienia i gorączki. Nieprawidłowy wynik jest również następstwem stanów gorączkowych, przewlekłej niewydolności krążenia oraz zmiany zapalne w obrębie narządów sąsiadujących z układem moczowym i obecność ciał obcych, np. cewnika zakładanego po niektórych zabiegach i operacjach chirurgicznych.
